Hoewel we in de kinderopvang bijna unaniem geloven in één ontwikkelingslijn van 0 tot 13 jaar en dus nauwe samenwerking met het onderwijs, zag ik daar op dit event bar weinig van terug. Schooldirecteuren praten nog steeds over kinderopvang als een soort add-on op het onderwijs.

Hoewel ik geen representatieve steekproef heb gedaan had ik sterk het gevoel: kinderopvang en onderwijs zijn nog steeds eilanden. Voor de basisschool wordt een kind geboren als het vier jaar is. Dat het kind al jaren door een team van pedagogisch deskundigen wordt gevolgd en begeleid, lijkt niet te tellen. De doorgaande leerlijn is nog steeds meer ambitie dan realiteit.

Die indruk krijg ik niet als ik met managers in de kinderopvang spreek. Er zijn diverse vernieuwende voorbeelden van situaties waar kinderen individueel worden benaderd vanuit de gedachte van één lange ontwikkelingslijn. Neem Mondomijn in Helmond, waar elk kind een maatwerk kindontwikkelplan heeft dat precies past bij zijn ontwikkeling en interesses. SKSG in Groningen biedt peuter-kleutergroepen, omdat een 3-6 jaar benadering veel beter klopt bij de ontwikkeling van kinderen dan de oude schoolgrens van ‘op je vierde naar groep 1’. Ook de gemeente Westland steekt zijn nek uit met het nieuwe project Waalcampus, waar na de zomer ‘opvang’ en ‘school’ worden vervangen door ontwikkelgebieden voor 0-3, 3-6, 6-9 en 9-13 jaar.

HET GAT TUSSEN DE EILANDEN BETEKENT VOOR EEN KIND GEMISTE KANSEN

Juweeltjes van innovatie, waarbij grenzen tussen kinderopvang en school vervagen en professionals samen en op gelijkwaardige basis het kind begeleiden. Ik denk ook zeker dat zowel kinderopvang als onderwijs de optimale ontwikkeling van het jonge kind voor ogen hebben, alleen zien we Nederland-breed dat de kinderopvang veel meer momentum en passie heeft op dit punt.

Hoe krijgen we die vernieuwing toch los? In mijn laatste column stelde ik hoe belangrijk de eerste duizend dagen van een kind zijn. In die eerste drie jaar leert een kind gigantisch veel. Schooldirecteuren hebben hier dus weinig boodschap aan, want zij zien het kind op z’n vroegst pas op zijn vierde. Sommige onderwijsprofessionals geven ook aan dat zij liever met een onbevangen blik naar een kind kijken en zich bewust weinig aantrekken van uw mooie overdracht. Ontzettend zonde als er al vier jaar met deskundige ogen naar een kind is gekeken. Het gat tussen de eilanden betekent voor een kind gemiste kansen.

Maar wat is er nodig om dit te veranderen? Een belangrijk initiatief is PACT, dat werkt aan kindcentra en een ontwikkelomgeving van ‘nul tot voortgezet onderwijs’. Doen we genoeg om PACT te steunen? Kunnen we het proces versnellen en de ogen openen van onderwijsdirecteuren? Misschien is het tijd voor een zware lobby of een petitie vanuit alle kinderopvangorganisaties en hopelijk ook veel scholen richting overheid voor één wet voor kindontwikkeling 0-13 jaar. Dat zou ook de weg vrijmaken naar één logische CAO voor pedagogische en onderwijzende professionals. Die doorlopende ontwikkelingslijn moet er gewoon komen. Dream big.